Wel alle bommen en granaten!

Sabadee allemaal,

Gekke titel voor boven een reisverslag, vind je ook niet? Ik vind het zelf ook een beetje raar, maar als je verder leest dan kom je erachter dat het niks met Kuifje te maken heeft en ook niks met vloeken, maar met een hele nare geschiedenis in Laos. Het is een onbekend verhaal en wij wisten er ook niks vanaf voor we hier kwamen.

Eerst begin ik waar Steven het verhaal gestopt was, in Ninh Binh.

Vanuit Ninh Binh was het moeilijk en heel duur om in Laos te komen. De prijzen waren ineens in dollars en dat betekent dat het errug duur is. Dus hebben we besloten om via een andere route naar Laos te gaan, want tijd hebben we genoeg, maar geld daar zijn we zuinig op. Dus reisden we naar Vinh met de trein. We hadden de goedkoopste treinkaartjes geboekt, want het was een korte treinrit. Het was een bijzondere ervaring want er zaten veel lokale mensen op de houten bankjes. In de trein was het uitzicht magnifiek. Omdat het de goedkoopste klasse was, hadden we geen ramen, maar een soort van tralies waardoor je naar buiten kon kijken. Na een lunch in de trein waren we er al, na 5 uurtjes!

In Vinh kwamen we aan op een groot treinstation en de Lonely Planet liet het een beetje afweten. Er stond namelijk geen plattegrond of echt bruikbare informatie van Vinh in. Dus vroegen wij aan motortaxi’s naar het busstation. Maar het is lastig onderhandelen als je geen idee hebt van de afstand van de motorrit. Uiteindelijk zijn we maar gewoon opgestapt. De chauffeur maakte helemaal de blits in het stadje met mij achterop.

Op het busstation vroegen we naar de bus naar Laos. Maar we konden alleen een kaartje kopen een uur voor de bus vertrok. Dat betekende dat we rond een uurtje of vijf ’s ochtends moesten opstaan. Gelukkig was ons hostel dichtbij het busstation, dus dat kwam goed uit. Maar na een nacht niet geslapen te hebben, was vijf uur opstaan echt heel vroeg. Het had namelijk de hele nacht kei- en keihard geregend. Nadat we ons hostel uitstapten was het net een sloot, heel de straat stond blank. En ook een aantal huizen waren ondergelopen. Ik was erg blij met mijn waterdichte schoenen waarmee ik heel makkelijk door het water kon lopen.

Om vijf uur 's ochtends om hebben we ongeveer driekwartier onderhandelt over de prijs van een buskaartje. En uiteindelijk ook nog de goede prijs gekregen! Daar ben ik echt erg trots op! Want de Vietnamezen vragen het liefst astronomische bedragen, die echt niet kloppen.

Het was echt een geweldige busrit naar Laos! In Vietnam werden de bergen hoger en hoger, tot we in de wolken reden. Alles was heel mooi groen en we hebben veel mooie dorpjes gezien. Tijdens de lunchstop raakten we in gesprek met Ta die in Vietnam studeert, maar in Laos woont. Zij heeft ons heel goed geholpen bij de grensovergang naar Laos. Het was daar echt een chaos. Iedereen dropte zijn paspoort bij een kantoortje, maar de mensen pakten hem ook net zo vaak weer daar weg, om weer ergens anders in een rij te gaan staan. Na lang wachten kregen we een formulier en moesten we naar een mooi nieuw kantoor met mooie apparatuur. Daar kregen we nog een formulier en ons visum.

Ook de rit door Laos was schitterend! We hebben echt genoten, want de bossen op de bergen zijn echt heel mooi! Wat ons wel opviel was dat er weinig verbouwt werd op de bergen en dat de koeien in kleine kooitjes zaten. Na 12 uur in de bus kwamen we aan in Phonsavan. De bus raakte gauw leeg (er zaten hooguit 10-20 mensen in de bus) en ook wij stapten uit. We werden aangesproken door allemaal mensen in perfect Engels die ons vroegen in hun Guesthouse te slapen. Liever zoeken we zelf de plek uit waar we gaan slapen. We kwamen uit bij Kong Keo’s Guesthouse, waar we in een houten huisje slapen! Het was die avond behoorlijk koud voor Laos (rond de 20 graden denk ik). Het guesthouse word gerund door Kong keo die eigenlijk een hippie is zonder rastahaar. We hebben rond een kampvuurtje zitten kletsten en daarna gauw naar bed.

De dag erna hebben we rondgelopen in het stadje en zijn we naar een aantal bezoekerscentra geweest. Eerst gingen we langs de MAG. Waar het voor staat weet ik niet meer, maar ze ruimen bommen en ander oorlogspeelgoed in deze regio op. Bommen? Dachten we, hoe komen die hier? Nou in het kort gezegd zijn die hier neergelegd door de Amerikanen tijdens en voor de Vietnamoorlog. Men wilde democratie brengen in Laos. Ook was het de ideale plek om te bombarderen, omdat door Laos een aanvoerroute van militairen naar Zuid-Vietnam lag. Bovendien moest men ongebruikte bommen kwijt, want je kunt niet landen met bommen aan boord. Ze hebben miljoenen bommen in Laos gedropt, om de 8 minuten. (De bommen die gedropt werden waren voornamelijk clusterbommen. Dit zijn grote bommen met honderden bommen ter grote van een tennisbal. Die kleine bommen bevatten dan weer 360 kleine soort van kogels.) Er kwamen heel veel mensen om. Maar een derde van de bommen explodeerde niet, dit kwam vaak doordat ze van een te lage hoogte werden afgevuurd. En die liggen nu overal verspreid door Laos. Om die reden moet je heel voorzichtig zijn en altijd op de paden lopen en nooit metalen dingen oppakken. Laos is het meest gebombardeerde land ter wereld geworden! En Amerika doet nog steeds haar best dit geheim te bewaken, ze doneren geld aan Laos om de geheime luchtbasis in Laos te bewaken. Echt vreselijk! En ze ruimen de bommen niet eens zelf op! En blijven bommen droppen in landen als Irak, Afghanistan en wellicht Syrië. Terwijl de rotzooi van eerdere oorlogen er nog ligt. En het klinkt misschien niet eens zo gek, dat die democratie er niet is gekomen door de bombardementen. En hier kan ik dus echt boos en verdrietig van worden! Het zorgt namelijk voor meer armoede. Mensen durven hun land niet te bewerken, durven niet meer landbouwgrond te maken en veel mensen raken gewond. Dit is het verhaal in het kort. Als je er nog meer over wilt lezen, dan kan dat via deze link:

http://www.atehoekstra.com/index.php/39-inwonerslaos-leven-met-bommen-uit-geheime-oorlog

http://ericschuit.waarbenjij.nu/reisverslag/2276729/over-bommen-bergen-en-ballen

In een bezoekerscentrum naast de MAG zagen we hoe mensen gehandicapt raken door de bommen en hoe ze daarna ondersteund worden. Wij hebben een man gesteund, die door een bomongeluk blind geraakt is. Vanuit de stichting kreeg hij een opleiding tot masseur. Ondanks zijn beperking kon hij toch Stevens pijnlijke spieren weer losmasseren.

Dinsdag zijn we op de fiets naar de vlakte der kruiken gegaan. Het was ineens na twee hele koele dagen – bloedheet. Gelukkig stonden op de vlakte der kruiken een paar bomen, zodat we af en toe in de schaduw konden staan. De kruiken zijn echt heel groot en het is mysterieus waarvoor ze gebruikt werden. De kruiken zijn waarschijnlijk 2000 jaar oud of nog ouder. Het grappigst vond ik dat er in de meeste kruiken water staat, waarin allemaal waterplantjes en bijvoorbeeld kikkers leven. De natuur neemt het echt over! Steven voelde zich echt een archeoloog. We hadden namelijk gelezen dat er een mens was afgebeeld op een van de kruiken. Maar er stond niet bij welke dat was. Nadat hij om alle kruiken een rondje had gelopen (het waren er meer dan 100!) had hij de mens gevonden!

Ook bij de vlakte der kruiken moest je niet van de paden gaan en goed opletten waar je loopt, vanwege de bommen.
Weer terug in Phonsavan waren we helemaal kapot van de fietsrit in de hitte.

’s Avonds hebben we bij de familie van ons hostel gegeten en een film gekeken over de geheime oorlog. Die film was zo aangrijpend dat ik na een tijdje geen spaghetti meer hoefde. Hoewel het heel lang geleden was dat ik dat op had!

Na onze spaghetti die we in het restaurant gegeten hadden, werden we uitgenodigd om met de familie rijst te eten. Omdat we slecht geluncht hadden, ging dat er ook nog wel in! De mensen waren superaardig en vroegen ons het hemd van het lijf. Ze moesten erg lachen toen we vertelden wat de Laotiaanse munt “de kip” in het Nederlands betekent.

We hebben nog heerlijk relaxt bij ons hostel gezeten. Ik vind het echt een toppe plek om een paar dagen te verblijven. Eigenlijk wilden we vandaag al verder trekken, maar we hebben toch besloten nog een dag te blijven.

Eigenlijk wilden we al verder trekken, maar toch besloten we nog een dagje te relaxen in Phonsavan. Een beetje boek lezen en praten met de lokale mensen is heerlijk hier!

Vandaag hebben we nog wat noodzakelijke dingen geregeld en een wandeling gemaakt. We liepen naar de ‘’cemetry hill” , waar de Laotianen hele mooie bijzondere graven voor hun familieleden gemaakt hebben. Het uitzicht was echt verbluffend! Grazende koeien met bellen om hun nek liepen over de berghellingen, waar een paar Hmong vrouwen op hen letten.

Onderweg naar de heuvels kwamen we het meisje uit de bus nog tegen, die ons geholpen had met ons visum. Ze nodigde ons gelijk uit om hun huis te bekijken en riep: “Oh, you’re so beautiful!” Helemaal bezweet van een wandeling ben ik het daar vaak niet mee eens, maar de mensen hier vinden ons vaak heel mooi (-;

Vanavond gaan we bij het restaurantje van haar ouders eten. Na vijf dagen hier kennen we al behoorlijk veel mensen en dat is best leuk en grappig! Je leert de cultuur echt beter kennen.

Verder verschilt Laos echt van Vietnam. Het leven is hier duurder, maar mensen lichten je minder vaak op. Daarnaast is het eten is een stuk pittiger. De mensen in Laos lijken wat minder toegankelijk, maar zodra je glimlacht en sabadee roept, komt er een lach op hun gezicht!
Het is echt genieten hier!!

Tot het volgende reisverslag,
Steven en Nynke